OPIS
„Topory wojów piastowskich. Bitwa o Ostrów Lednicki” Boromira R. Borowczaka jest pierwszą w Polsce monografią tego typu broni. Boromir Borowczak nie poprzestał na zebraniu dostępnych, choć rozproszonych informacji, ale stawia sobie bardzo ambitne zadanie stworzenia całkowicie nowej typologii toporów, uwzględniającej czynniki bardzo miarodajne, a zupełnie pomijane przez dotychczasowych autorów. Typologia ta, uwzględniając także najnowsze badania z krajów sąsiednich, stworzona została niemal „wbrew” autorytetom, za to przy dużym udziale zdrowego rozsądku.
Książka przedstawia kolekcję pochodzącą z Ostrowa Lednickiego, będącego absolutnym rekordzistą pod względem ilości odnalezionych toporów, na którym w latach 30-tych XI stulecia odbyła się wielka bitwa, w wyniku której znaczna ilość tej broni znalazła się na dnie jeziora.
Esencją książki jest kompletna, wszechstronna analiza znalezisk toporów z Ostrowa Lednickiego. Jej podstawę zaś stanowi katalog ponad 150 zabytków. Wszystkie one narysowane zostały z natury przez samego autora, dzięki czemu nie mamy tu do czynienia z kolejnymi przedrukami znanych ilustracji, ale jedynym w swoim rodzaju zestawieniem.
Nowatorski sposób rysowania zabytków rezygnuje z ukazywania korozji powstałej przez setki lat. W to miejsce ukazuje się nam zabytek w realistycznym ujęciu, uwidaczniającym technikę wykonania przedmiotu i rzeczywisty światłocień. Przyzwyczajeni do oglądania rysunków toporów pokrytych rdzą lub schematycznych obrysów zewnętrznych konturów, tym razem mamy po raz pierwszy możliwość podziwiania faktycznego wyglądu toporów. Fakt, że wszystkie topory katalogu ukazane są w tej samej skali 1:4, ułatwia bezpośrednie porównanie wzajemne wielkości poszczególnych toporów.
Warstwę graficzną książki współtworzy jeszcze trzydzieści czarno-białych tablic prezentujących poszczególne wydzielone przez autora typy toporów, egzemplarze z zachowanymi toporzyskami, a także zdjęcia uszkodzeń czaszek spowodowanych uderzeniem. Ostatnich sześć kolorowych tablic stanowią zdjęcia zainscenizowane przez Drużynę Grodu Trzygłowa dla zilustrowania sytuacji opisywanych w książce.
Boromir Borowczak w książce „Topory wojów piastowskich. Bitwa o Ostrów Lednicki” rekonstruuje także przebieg samego starcia zbrojnego o Ostrów Lednicki, a ponadto rozważa możliwości umiejscowienia go w czasie. Analizując ówczesną sytuację polityczną wokół państwa piastowskiego, autor odrzuca tradycyjne datowanie bitwy na rok 1038 i wyznacza inny, prawdopodobny moment, w którym zderzenie to mogło mieć miejsce. Zastanawia się także nad obiegową opinią o organizatorze najazdu na polską „Wyspę Królów”. Czy faktycznie był to czeski Brzetysław?
Treść książki odkrywa też wiele ciekawostek, jak na przykład analizy antropologiczne urazów czaszek z grobów wczesnośredniowiecznych, które bardzo wiele mówią nam o sposobach zadawania ciosów, a przez to o technice walki toporem. Zupełnie zaś oryginalną i ciekawą wartość pracy stanowi zastosowanie przez autora archeologii doświadczalnej i próby własne omawianej broni. Borowczak był bowiem Boromirem–wojem XXI wieku, zajmując się tzw. „odtwórstwem historycznym”.