OPIS
Czy można zapomnieć wypowiedź Marka Twaina, że jeśli mówi się prawdę, nie trzeba niczego pamiętać? Pamięć potrafi czynić błędy, potrafi być inna niż rzeczywistość, ponieważ jest inna - jest przekazem. I choćbyśmy mówili wyłącznie prawdę (czy jest to możliwe?), nie będzie tak, że pozostanie tylko ona, a depozytariuszy pamięci nie znajdzie się wielu, przechowujących ją w różnej formie i treści. Pamięć (współ)tworzą nie tylko słowa - jedną z metod ułatwiających pamiętanie jest odwołanie do wyobrażeń wzrokowych, do obrazu. Goeffrey Batchen twierdzi, że jedną z najwcześniej uświadomionych sobie właściwości fotografii była zawarta w niej moc pozwalająca powiązać obraz z pamięcią.
[fo:pa] objęło patronatem inSPIRACJE 2007 - III Międzynarodowy Festiwal Sztuki Wizualnej, poświęcony fenomenowi pamięci. Dlatego fotografia i obraz w numerze tym mają miejsce szczególne - prezentujemy m.in. wybór prac nadesłanych na Festiwal, ukazujemy inspiracje towarzyszące procesowi twórczemu, oczekując tym samym, że mogą być inspiracją po ich powstaniu. Bo jakże prosto byłoby pisać kronikę: dnia tego i tego zdarzyło się to i to. I jakże nudno - w natłoku opisanych faktów zginęłaby metafora. Fotografia potrafi zatrzymać chwilę, unieruchomić ją, przekazać innym - niezagubioną. Potrafi nie tylko przywołać fakt, ale też stworzyć nowy. A obie potencje to... rzeczywistość, będąca, jak pisała Ursula Le Guin, „śliską rybą, którą często złapać można tylko w sieć zaklęć lub na haczyk metafory”. Ją właśnie, tak prywatną, jak i publiczną, próbowaliśmy złapać - poprzez pamięć.
Spis treści:
Jan Hartman, Bez pamięci
Marek Zgaiński, wiersze
Andrzej Janczewski, Wywoływanie obrazów z pamięci
Anna Mazur, Sztuka pamięci
Joanna Miklaszewska, see-saw (foto)
Daniel Adamski, foto
Michał Szczerba, Gombrowicz niedialektyczny
Jarosław Klupś, Odbicia (foto)
Jerzy Olek, Zastygnąć w odbiciu
Marek Domański, Pokój zabaw (foto)
Agnieszka Kurant, Pararelne realności
Edward Balcerzan, Polska w (poetyckim) gabinecie luster
Łukasz Nowak, Pamięć albumów
Ewa Czerniawska, Poczet mnemonistów
Tomasz Sikora, foto
Arkadiusz Piętak, Zawsze marzyłem o podróży kosmicznej (foto)
Listy Tymoteusza Karpowicza
Paweł Sokołowski, Ludzie Czarnego Lądu (foto)
Andrzej Hankała, Metametafory ludzkiej pamięci
Nieobojętna opowieść, rozmowa z Kazimierzem Wóycickim
Michał Kruszelnicki, Bataille/Derrida: pismo suwerenności (część 2)
Ked Olszewski, Pomniki przyrody (foto)
Hubert Klimko-Dobrzaniecki, Killandia, Killandia (część 2)
Lech Majewski, foto
Bogdan Banasiak, Efekt Deleuze’a (część 1)
List Rafała Wojaczka
Dżinn z medialnej wydmuszki, rozmowa z Dorotą Masłowską
Radosław Wojnar, Ostatnia fotografia
Edyta Wypierowska, Still Life 2 (foto)