OPIS
Doktor Małgorzata Rowicka jest znaną badaczką historii ruchu wydawniczego oraz cenzury w XIX i na początku XX wieku. Opublikowała m.in.: O neurotycznym cenzorze, przebiegłym wydawcy i manipulowanym czytelniku, czyli „Pan Tadeusz” w Warszawie w okresie zaborów (2004), Wydawnicze i cenzuralne losy twórczości Adama Mickiewicza w okresie zaborów (2014), trzytomowe Granice wolności słowa w zaborze rosyjskim w latach 1865–1904 (2006; wspólnie z Januszem Kosteckim), a także liczne artykuły w publikacjach zbiorowych i czasopismach naukowych.
W niniejszym opracowaniu Małgorzata Rowicka prezentuje wyniki drugiego etapu badań nad obecnością w oficjalnym obiegu czytelniczym w okresie zaborów dzieł wielkich romantyków polskich. Podsumowaniem etapu pierwszego była książka o losach twórczości Adama Mickiewicza, kolejna – która ukaże się niebawem – dotyczyć będzie prac Zygmunta Krasińskiego. Najpierw Autorka przedstawia wielkość książkowej oferty dorobku Juliusza Słowackiego w latach 1830–1914, jej geografię i zmiany w czasie. Odtwarza też ówczesny kanon edytorski dzieł poety. Następnie rekonstruuje ewolucję polityki cenzurowania utworów pisarza, zarówno opublikowanych na danym terenie, jak i importowanych, koncentrując się na praktykach carskiego aparatu kontroli. Omawia także obronne działania wydawców zmierzające do wprowadzenia do obiegu dzieł przez cenzurę kwestionowanych. Aneksy zawierają spis wszystkich książkowych edycji twórczości Słowackiego (w tym dotąd nieznanych), a także wykaz wszystkich fragmentów jego utworów kwestionowanych przez cenzurę.