OPIS
Dzieło Mártona Csombora Szepsi Europica varietas ukazało się po raz pierwszy w 1620 roku w Kassy (dziś Koszyce). Zapiski kalwinistycznego pastora dotyczące Polski doczekały się polskiego przekładu nakładem Czytelnika w 1961 roku. W duchu Attili Szalai, polonisty i dyplomaty ? który często powiada, że gdy musi opuścić Polskę, to połowę serca zawsze zostawia na Wisłą ? już od dłuższego czasu dojrzewał pomysł, by po wiekach pokonać tę samą trasę, którą przebył węgierski podróżnik, i poprzez fotografie i współczesną relację przedstawić miejsca odwiedzone niegdyś przez Csombora Szepsiego. I tak jesienią Roku Pańskiego 2013, a potem wiosną roku następnego dzięki szczęsnym zrządzeniom losu w towarzystwie swojego przyjaciela, artysty fotografa Zoltána Mósera mógł przebudzić z wiekowego snu ducha imć pana Mártona czyli Marcina, i gwarząc z nim odwiedzić wszystkie te miejsca w Polsce, w których onego czasu bywał, i w krótszych czy dłuższych notatkach zapisał, co uznał za warte zapisania. Utożsamiając się z jego ciekawą świata naturą autorzy puścili wodze fantazji, próbując rozwikłać i takie wątki, w szczególności polsko-węgierskie i nie tylko, po których – nawet jeśli o nich wiedział – nie zostawił śladu, albo też i nie mógł wiedzieć, ponieważ dotyczące tych miejsc wydarzenia nastąpiły w późniejszych czasach. Nauka z tego pieczołowicie opracowanego, nasyconego ze szczyptą humoru dzieła jest taka, że szukając własnych korzeni nie musimy wędrować na koniec świata. Na ogół wystarczy rozejrzeć się u sąsiadów. Książka jest bogato ilustrowana, ukazuje się nakładem Wydawnictwa KAIROSZ, Budapest, Węgry.