OPIS

Gruntowne przeobrażenie jakie dokonało się w dobie oświecenia - obejmujące wszystkie obszarach życia ludzkiego - zauważalne było również w sferze sacrum. To wówczas religię zaczęto opierać wyłącznie na rozumie w oderwaniu od Bożego objawienia. Nasilały się też głosy krytyczne wobec Kościoła i wiary, lecz te nie wszędzie i nie u wszystkich ludzi wieku świateł brzmiały jednakowo. Zróżnicowanie brało się z poczucia umiaru i przeciwstawnego mu radykalizmu. Stąd w krajach, gdzie dominowała umiarkowana wersja oświecenia, w jego duch zreformowano wiele dziedzin życia kościelnego: teologię, duszpasterstwo, liturgię, działalność charytatywną, praktyki pobożne. Oświeceniowo usposobieni biskupi i teologowie, uważali, iż utwierdzanie racjonalnych postaw przyniesie duchową korzyść wierzącym. Korygowali więc ukształtowane w baroku formy pobożności nasycone rytualizacją, folklorem, ludycznością i nadmiernie zmaterializowane. Zwracali uwagę na pastoralne zadania duchowieństwa. Nadto, wykazywali się prospołecznym podejściem i troską o człowieka. Widzieli potrzebę rozwoju edukacji. W teologii i praktyce duszpasterskiej na nowo przywracali znaczenie Biblii, pismom Ojców Kościoła, żywej liturgii. Nawoływali do tolerancji religijnej. W nurcie tym działali też zwolennicy oświeceniowych przemian w Kościele katolickim w Rzeczpospolitej XVIII w. Łącząc prawidła Ewangelii z racjami rozumowymi, wychodzili naprzeciw potrzebom doczesnym i wiecznym wspólnoty wierzących. Czynił tak chociażby ks. Paweł Brzostowski, uwieczniony przez Franciszka Smuglewicza na obrazie (pierwsza strona okładki) ukazującym nadanie przez Brzostowskiego ustaw modernizujących życie jego poddanych.

DODATKOWE INFORMACJE

RECENZJEjak działają recenzje?NAPISZ SWOJĄ RECENZJĘ