OPIS
Drugi tom historii PSP w wojnie otwiera analiza katastrofy gibraltarskiej, wydarzenia, które pogłębiło niezmiernie trudną sytuację polityczną Rządu Polskiego na Uchodźstwie po ujawnieniu zbrodni katyńskiej i przekreśliło szanse jej poprawy. Śmierć gen. Sikorskiego, pierwszego wodza alianckiego, który po upadku Francji stanął u boku osamotnionej Anglii do ostatecznej rozprawy z tryumfującym Hitlerem, oraz rozważnego polityka cieszącego się dużym szacunkiem Brytyjczyków i Amerykanów, pozostawiła lukę, jakiej żaden z jego następców nie potrafił wypełnić. Okoliczności te przyniosły postępującą erozję autorytetu londyńskiego Rządu Polskiego na arenie międzynarodowej. Sprawy wojskowe również przybrały obrót niekorzystny dla Polaków. Wobec olbrzymiej rozbudowy sił alianckich w Afryce i Europie po przystąpieniu Amerykanów do wojny, niewielka armia polska na Zachodzie, a szczególnie PSP, które w latach 1940-1942 stanowiły bezcenny element siły operacyjnej RAF, straciła na znaczeniu. Nowa Umowa Polsko-Brytyjska z 6 kwietnia 1944 roku stawiała PSP w wyjątkowo uprzywilejowanej pozycji wśród lotnictw sprzymierzonych, ale perspektyw, jakie otwierała, lotnictwo polskie nie było w stanie wykorzystać ze względu na paraliżujący brak obiecywanych uzupełnień personalnych, który nie pozwalał nawet na pokrywanie strat i utrzymywanie pełnych etatów istniejących jednostek. Pomimo tych problemów formacje bojowe PSP osiągnęły w ostatnich latach wojny najwyższą aktywność operacyjną, kontynuując walkę z Luftwaffe z niesłabnącym zaangażowaniem w coraz bardziej wymagające i skomplikowane działanie lotnicze. Tom ten opisuje przygotowania inwazyjne, rolę PSP w operacji "Overlord" i obronie Anglii przed atakami niemieckich broni rakietowych oraz udział polskich dywizjonów w ofensywie bombowej na Niemcy i w Bitwie o Atlantyk. Następnie omawia wsparcie lotnicze Armii Krajowej - będące zawsze przedmiotem rozbieżnych poglądów i najdrażliwszym aspektem, harmonijnej na ogół, lotniczej współpracy polsko-brytyjskiej - którego zawodność w czasie Powstania Warszawskiego doprowadziła do zaognienia wzajemnych stosunków, szczególnie wobec oskarżania Brytyjczyków o złą wolę przez Naczelnego Wodza. Dalsze jego części przedstawiają zarys historii sformowanego w ZSRR Lotnictwa Wojska Polskiego na Wschodzie, organizację i działania jednostek pomocniczych i służb PSP w Wielkiej Brytanii, udział Polaków w pracach przemysłu brytyjskiego, ośrodków doświadczalnych i badawczych, niezrealizowane plany odbudowy PSP w wolnej Polsce, demobilizację PSP oraz rolę Stowarzyszenia Lotników Polskich w dalszej walce o wolność i niepodległość, których zwycięskie dla aliantów zakończenie wojny Polsce nie przyniosło. Dzieło kompletują metryki dywizjonów, dodatek kolorowy, liczne załączniki oraz skorowidz nazwisk.