OPIS
Na kartach książki zamieszczono ponad tysiąc biogramów osób sądzonych i skazanych przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Lublinie. Są to przede wszystkim sylwetki ludzi ruchu oporu z czasów okupacji niemieckiej, żołnierzy Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich, dla których po wojnie w państwie komunistycznym nie było miejsca. Po ogłoszeniu amnestii i ujawnieniu się na apel władz państwowych byli prześladowani, co zmusiło ich do powołania nowej konspiracji pod nazwą „Ruch Oporu Armii Krajowej” i „Wolność i Niezawisłość”. NKWD, UB i KBW oraz MO poprzez liczne aresztowania i oskarżenia przed Wojskowymi Sądami Rejonowymi doprowadziły do likwidacji struktur podziemnych. Stało się oczywiste, że komuniści zmierzają do całkowitego uzależnienia Polski od Związku Radzieckiego oraz zniewolenia narodu. W tej sytuacji powstała konspiracja młodzieżowa. Wojskowe Sądy Rejonowe nadal rozpatrywały wiele spraw i wydawały surowe wyroki na członków działających na terenie szkół średnich licznych organizacji niepodległościowych, które podejmowały walkę z sowiecką okupacją i promoskiewską władzą. Na przykładzie tylko jednej organizacji kombatanckiej – Związku Więźniów Politycznych Okresu Komunistycznego 1939-1989 w Lublinie – ukazano, jak działała machina komunistycznej „sprawiedliwości”.