OPIS
Celem przygotowanej monografii jest diagnoza i analiza zależności pomiędzy stopniem rozwoju tożsamości dewiacyjnej nieletnich a poziomem ich motywacji do jej zmiany przez samodoskonalenie. Starano się przy tym, aby wnioski wynikające zarówno z analizy literatury przedmiotu, jak i przeprowadzonych badań służyły wzbogaceniu refleksji o znaczeniu obu zjawisk i występujących między nimi zależności, która byłaby przydatna w udoskonalaniu organizacji procesu resocjalizacji w warunkach instytucjonalnych. Aby osiągnąć ten cel, pracę badawczą podzielono na kilka etapów, której efekty znalazły swoje odzwierciedlenie w kolejnych rozdziałach pierwszej (teoretycznej) i drugiej (empirycznej) części monografii.
W pierwszym rozdziale, z uwzględnieniem wiedzy z zakresu filozofii, psychologii i socjologii, dokonano pogłębionej analizy pojęcia, struktury, procesu formowania się i rozwoju tożsamości osobowej oraz warunków wyznaczających proces jej zmiany z perspektywy nauk humanistycznych i społecznych. Zadaniem było uchwycenie konstytutywnych dla zrozumienia jej istoty oraz struktury komponentów, które mogłyby być użyteczne w konceptualizacji modelu tożsamości dewiacyjnej. Przeglądu literatury poświęconej problematyce tożsamości człowieka dokonano również pod kątem poszukiwania odpowiedzi na pytanie, na ile możliwa i w jakich warunkach dokonuje się jej zmiana, ponieważ ma to duże znaczenie dla ewentualnego ukierunkowywania na ten cel oddziaływań resocjalizacyjnych. Zarówno poszukiwanie, kształtowanie, kreowanie, czy też zmiana tożsamości, dokonuje się głównie poprzez autorefleksję podejmowaną w kontekście nawiązywanych interakcji społecznych. Stąd też, aby ukazać całą złożoność tego procesu zdecydowano się na omówienie społeczno-kulturowych uwarunkowań w nieustannie zmieniającej się i niepewnej rzeczywistości postmodernistycznej.