OPIS
Jan Szczygielski urodził się 20 sierpnia 1903 r. Końskowoli, a poległ w obronie Warszawy jako ochotnik 236 Pułku Piechoty 14 sierpnia 1920 r. Nie zdążył ukończyć 17 lat. Jego Dziennik obejmuje bardzo krótki okres - od 14 kwietnia do 30 lipca 1920 r. Czas ten jednak obfity był w wydarzenia. Budowało się państwo polskie, kształtowały granice, trwała wojna z Rosja. Zwycięstwa, które ostatecznie odniesiono, autor już nie doczekał. Zapiski pokazują, jak z upływem czasu z postronnego obserwatora stawał się aktywnym komentatorem i uczestnikiem wydarzeń, żołnierzem armii ochotniczej, świadomym ostateczności swego wyboru, zaś wybór ten czynił spójnym wewnętrznie człowieka pełnego wahań i wątpliwości. Dziennik Jana Szczygielskiego dokumentuje myślenie o ojczyźnie, dotyczy przeszłości i przyszłości, której autor już nie doświadczył. Jest świadectwem myśli pokolenia młodych Polaków, urodzonych na początku XX wieku.