OPIS
W przeszłości polskiej wspólnoty ważny był moment, kiedy utraciła ona swą polityczną autonomię. To właśnie „długi wiek XIX”. Polska wspólnota nie zatraciła wtedy zdolności pisania — a w związku z tym kontynuowania — swej historii. Odnawia tę zdolność do dziś, w krytycznym dialogu z innymi historiami, które współtworzyła, albo z którymi może być zestawiana. Sama składa się z mnogości różnych historii, które krzyżują się między sobą, spotykają, współbrzmią i zarazem rozchodzą, rozwijają oddzielnie, niekiedy we wzajemnym dysonansie. Widząc i analizując tę mnogość, szukamy jednak tego, co wspólne, co pozwala nam odnieść się do zasobów kulturowej pamięci i kontynuować historię polskiej tożsamości. Temu właśnie zadaniu ma służyć przedkładana tutaj propozycja spojrzenia (a raczej kilkunastu spojrzeń) na polskie historie wieku XIX”
Prof. Andrzej Nowak, Polskie wieki XIX: pamięci, fantazje i porównania
Oceniam recenzowany tom jako pozycję znakomitą. [...] Mam nadzieję, że tom pod redakcją Profesora Nowaka wzbudzi szerszą dyskusję w kręgu specjalistów i znajdzie licznych czytelników. To ostatnie jest może szczególnie ważne. Omawiane dzieło zaleca się wprawdzie wysokim standardem naukowym, ale z powodzeniem będzie czytane przez ludzi o szerokich zainteresowaniach, nie tylko humanistycznych”.
Prof. Jan Kieniewicz