OPIS
Pierwsze polskie tłumaczenie Grundlegung zur Metaphysik der Sitten ukazało się w Warszawie w 1906 roku, w przekładzie Mścisława Wartenberga pod tytułem "Uzasadnienie metafizyki moralnośc"i. W roku 1953 opublikowano jego wznowienie opatrzone przypisem: „przekład przejrzał Roman Ingarden”. Ale owo przejrzenie zaowocowało tylko niewieloma poprawkami, dokonanymi głownie na pierwszych stronach. […] Specyfika przekładu Wartenberga powoduje, że nie da się go przerobić i uwspółcześnić w taki sposób, by wciąż pozostał on przekładem Wartenberga. Dlatego zawartego w niniejszym tomie tłumaczenia dokonał na nowo Mirosław Żelazny, który oczywiście obficie czerpał z propozycji zawartych w owej pierwszej edycji. Gdy idzie o tamto, służące polskiemu czytelnikowi od przeszło stu lat tłumaczenie, nie do utrzymania jest już sama propozycja przekładu Grundlegung zur Metaphysik der Sitten jako Uzasadnienie metafizyki moralności. Niemieckie Grund w tym konkretnym przypadku nie może być tłumaczone jako ‘zasada’ (temu polskiemu terminowi odpowiadają inne pojęcia filozofii Kanta),lecz po prostu jako ‘grunt’ (a już najlepiej ‘racja’, od łacińskiego ratio, lecz ten ostatni wariant trudno byłoby w tym przypadku zastosować). Również rzeczownik Sitte użyty jest w oryginalnym tytule dzieła w liczbie mnogiej, zaś ani niemieckie Moral, ani polskie ‘moralność’ liczby mnogiej nie mają. Być może należałoby więc odróżnić niemieckie Moral, tłumacząc je jako ‘moralność’, od Sitten przekładanego jako ‘obyczaj’, ‘obyczajność. […] Poprawne tłumaczenie tytułu dziełka brzmiałoby wówczas: Ugruntowanie metafizyki obyczajów. Ze względu na utrwaloną w polskim języku filozoficznym tradycję, taka propozycja wydaje się jednak niewskazana.