OPIS
Bartłomiej Brążkiewicz - doktor nauk humanistycznych, kulturoznawca i literaturoznawca, pracownik Zakładu Antropologii Kultury Rosyjskiej w Instytucie Rosji i Europy Wschodniej Uniwersytetu Jagiellońskiego. W książce, którą oddajemy do rąk Czytelników, poruszony został problem specyficznego dla kultury rosyjskiej rozumienia choroby psychicznej oraz swoistego podejścia zarówno do osób psychicznie chorych, jak i za takie uznawanych. Utrwalone w rosyjskiej kulturze typy percepcji tytułowego zjawiska w kolejnych epokach historycznych determinowane były przez: prawosławną wizję świata, człowieka i państwa, osiemnastowieczne przemiany cywilizacyjne, absolutystyczny charakter Imperium Rosyjskiego, antropologiczną rewolucję okresu radzieckiego i podporządkowanie psychiatrii aparatowi władzy, a także - procesy demokratyzacji życia publicznego i wcielanie w życie zachodnioeuropejskich wzorców kulturowych w okresie postradzieckim. Ugruntowane postawy wobec choroby psychicznej znajdują wyraz w różnych tekstach kultury rosyjskiej (piśmiennictwo, dokumenty prawne, obrazy filmowe). Za najpełniejsze źródło poznania swoistych dla Rosji sposobów postrzegania choroby psychicznej uznano tu literaturę rosyjską. Obserwacja przekonuje, że badany motyw stopniowo, w toku ewolucji literatury zyskuje coraz większe znaczenie w rzeczywistości przedstawionej badanych dzieł, by od końca XIX wieku stać się tematyczną dominantą wielu tekstów podejmujących wielkie problemy ideowe, światopoglądowe, antropologiczne i polityczne. Wieloaspektowość zjawiska przekonuje, że analiza motywu choroby psychicznej może być niezwykle pomocna w zrozumieniu istoty kultury rosyjskiej.