OPIS
We wznawianym IV tomie dzieła Bogusławskiego o Słowiańszczyźnie północno-zachodniej autor objął badaniami takie obszary, po jakich mało kto się przed nim odważył poruszać, a które poza tym należą dzis do dziedzin szczególnie aktualnych w nauce. [...] Stanowiąca znaczną większość tomu IV księga V dotyczy zagadnień rzadko pojawiających się na kartach średniowiecznych kronik i roczników, mianowicie powolnego zamierania słowiańskiej odrębności na terenach opanowanych w średniowieczu przez Niemców, inaczej mówiąc - a przynajmniej tak widział te sprawę wraz z ogromną większością swych współczesnych Polaków autor - procesu germanizacji Słowian. Oczywiście, niedostatki metody historycznej [...], podobnie jak nieomal całkowity w tym okresie brak możliwości spożytkowania źródeł archeologicznych, w nie mniejszym stopniu niż ogólniejsze uwarunkowania myśli Uczonego [...], zaważyć musiały także nad wywodami zawartymi w tym tomie.