OPIS
Książka poświęcona jest przedstawieniu koncepcji politycznych formułowanych w ramach NSZZ Solidarność w pierwszym okresie istnienia związku - w takim zakresie i kształcie, w jakim obecne były w dziesięciu wybranych tytułach prasy solidarnościowej. Obejmuje zarówno te treści, które można nazwać „programem negatywnym”, a więc wielostronną krytykę ówczesnej rzeczywistości, jak i założenia programowe oraz dyskusje i polemiki wokół nich, czyli propozycje związane z budową „programu pozytywnego”. Wśród tych ostatnich znajdują się m.in. kwestie przyjmowanych wartości, zakładanych celów i kierunków działania oraz założenia dotyczące środków i metod mających służyć wprowadzeniu pożądanych zmian. Sporo miejsca zajmuje odtworzenie toczącej się w „Solidarności” dyskusji na temat struktur, zadań i funkcji samego związku, systemu samorządowego obejmującego m.in. samorządy pracownicze, terytorialne i utworzenie drugiej izby w Sejmie oraz taktyki działania. Z przeprowadzonych analiz wynika, że jednym z istotnych dylematów była odpowiedź na pytanie, czy zmiany należało wprowadzać oddolnie, stopniowo, bez gwałtownej destabilizacji systemu służyć miało przede wszystkim budowanie samorządności), czy raczej zacząć od zmian na poziomie centralnych instytucji władzy państwowej, do których miały prowadzić wolne wybory odbywające się w sytuacji pluralizmu partyjnego. Jednym z podstawowych wniosków jest stwierdzenie, że treści obecne w prasie „Solidarności” były funkcjonalnie związane z dążeniem do zmian ustroju politycznego, i co ważne, że było to zgodne ze stanem świadomości społeczeństwa polskiego.