OPIS
Dawno temu w Galaktyce Popularnej, to opis i analiza wybranych motywów filmu Gwiezdne Wojny oraz towarzyszących mu zjawisk w szeroko rozumianej perspektywie kulturoznawczej. Publikacja zawiera teksty autorów reprezentujących różne dziedziny nauk społecznych: antropologów kultury, kulturoznawców, filozofów, religioznawców, politologów, językoznawców.
* * *
W 1979 roku, dwa lata po światowej prapremierze, na ekranach polskich kin po raz pierwszy wyświetlono Nową Nadzieję, nikt zresztą wtedy tego filmu tak nie nazywał - mówiło się po prostu Gwiezdne wojny i tyle. W Polsce, tak jak wszędzie indziej, film niemal od razu stał się czymś więcej niż zwykłym hitem kinowym. Niemal od razu okazało się, że Gwiezdne wojny to jeden z najważniejszych filmowych eposów bohaterskich w dziejach kina. George Lucas, jak nikt przed nim, wygrał klasyczne epickie struktury narracyjne, w tym przede wszystkim, oparte o konstrukcję obrzędu przejścia, struktury mitu inicjacyjnego. Szeroko i, co być może ważniejsze, świadomie czerpał z szerokiej skarbnicy wielkich, klasycznych toposów narracyjnych i symbolicznych. Buchalteryjna przebiegłość w użytkowaniu archetypowych symboli i struktur, którą wykazał się George Lucas w skompilowaniu tej rozrywkowej, hollywoodzkiej produkcji wzmacnia jeszcze siłę ideologicznego - wręcz sakralnego - rażenia Gwiezdnych wojen. Perfekcja z jaką odwołał się m.in. do ludzkiego "instynktu" sacrum czy uniwersalnego aksjologicznego napięcia "dobro - zło" zrodziła jeden z najszerzej oddziałujących produktów przemysłu rozrywkowego. Wydaje się, że właśnie to stanowi o potężnej - nomen omen - "mocy" fenomenu Gwiezdnych wojen.
Wykorzystując pretekst, którego dostarcza 30 rocznica polskiej premiery pierwszej odsłony sagi Gwiezdne wojny pragniemy przyjrzeć się temu nieco bliżej. Celem tej publikacji były opis i analiza wybranych motywów filmu oraz towarzyszących mu zjawisk w szeroko rozumianej perspektywie kulturoznawczej. W związku w tym książka zawiera teksty autorów reprezentujących różne, choć nie wszystkie, dziedziny nauk społecznych: antropologów i socjologów kultury, kulturoznawców, filozofów, religioznawców, politologów, językoznawców.
Albert Jawłowski (red.)
Spis treści:
-
Rozdział 1 Gnostycki świat Gwiezdnych Wojen
Jerzy Prokopiuk
-
Rozdział 2 Legiony Lucasa
Bartosz Szurik
-
Rozdział 3 Gwiezdne Wojny – biurokracja przeciw etosowi rycerskiem
Jacek Wasilewski
-
Rozdział 4 Polityka jako narzędzie manipulacji – próba analizy świata przedstawionego Gwiezdnych Wojen na przykładzie części I Mroczne Widmo
Krzysztof Cebul
-
Rozdział 5 Ćwierć wieku, które zmieniło Odległą Galaktykę
Adam Wicher
-
Rozdział 6 Gwiezdne Wojny – nieustająca reaktywacja
Jędrzej Burszta, Wojciech Kaniewski
-
Rozdział 7 Czy George Lucas obalił komunizm?
Marek Kochan
-
Rozdział 8 Baśń o miłych droidach, złym cyborgu i nowoczesności
Magdalena Radkowska-Walkowicz
-
Rozdział 9 Gwiezdne Wojny w perspektywie strukturalnej i poststrukturalnej
Wojciech Żurek
-
Rozdział 10 Jedi postsowieckich galaktyk
Zuzanna Grębecka
-
Rozdział 11 Człowiek miarą wszechrzeczy?
Zuzanna Grębecka
-
Rozdział 12 Umarł bohater – Niech żyje bohater
Albert Jawłowski
-
Posłowie: Semiosfery popkultury
Wojciech Józef Burszta