Eseistyka jest zapisem życia umysłowego. To znaczy, że dzieje eseistyki w pewnym przybliżeniu odzwierciedlają przebieg poważniejszych, a zarazem zrozumiałych dla ogółu wykształconych czytelników, publicznych dyskusji. W obszarze zainteresowania eseistów mieści się to , co w dobrym znaczeniu jest dyletantyzmem, czyli szerokością horyzontów, bogactwem zaciekawień, ani nie ignorancją, ani nie wąską, specjalistyczną wiedzą.