OPIS
Medycy pogranicza II Rzeczypospolitej nie byli przedmiotem szerszych badań. Nie interesowano się zarówno stanem liczbowym zatrudnianych na obrzeżach ziem polskich: lekarzy, aptekarzy czy pielęgniarek, jak i warunkami ich pracy czy możliwościami zawodowego rozwoju. Pozostają oni często, jak się wydaje, w niemej liczbie zamieszkałych czy osiedlonych tam w latach 20. czy 30. XX w. mieszkańców. Najczęściej są to już dziś osoby zapomniane czy nieznane kolejnym pokoleniom żyjącym na tych terenach, ale już w innych krajach z racji zmiany granic, jakie nastąpiły w wyniku II wojny światowej. Myśląc o tych terenach, uwzględniamy w naszych badaniach Kresy Wschodnie, ale i zachodnie czy południowe krańce ziem polskich z lat 1918–1939. Ponadto tereny scalane, porozbiorowe, jako że obserwowane tam przekształcenia organizacyjne, prawne i mentalne warte są naszym zdaniem uwagi. W poszukiwaniach nasi Autorzy dotarli też do Wolnego Miasta Gdańska, ponieważ i tam polscy medycy praktykowali, podobnie jak do odległego od Polski Harbinowa i tamtejszej lekarskiej diaspory. Większość zawartych w naszej publikacji opracowań dotyczy przedstawicieli już wymienionej grupy medyków, ale i ich podopiecznych, jak i schorzeń nękających tamtejszych mieszkańców. Ponadto część z nich jest próbą przedstawienia sposobów diagnozowania, prowadzonej terapii. Często specyficznej, a nieraz tylko „takiej” możliwej czy dostępnej. Zwłaszcza realizowanej wśród różnych grup mniejszości narodowych, w tym żydowskiej. Starano się także ukazać wszelakie uwarunkowania wynikające z rzeczywistości tamtego okresu, niejednokrotnie pokazując trudności praktyki lekarskiej: braki kadrowe oraz działania różnej „konkurencji” medycznej.