OPIS
Książka jest jedynym dostępnym na polskim rynku opracowaniem monograficznym dotyczącym instytucji sądów przysięgłych. Od ich zniesienia minęło już blisko 80 lat, ale wiele z poczynionych przez autora ustaleń zachowuje aktualność także wobec pojawiających się w ostatnim czasie propozycji powrotu do instytucji sądów przysięgłych (w postępowaniu karnym lub dyscyplinarnym).
Publikacja składa się z dwóch części: podsumowania dotychczasowej wiedzy dotyczącej instytucji sądów przysięgłych w ich kontynentalnej wersji, w szczególności na podstawie ich działalności na terenach Polski, oraz konfrontacji z praktyką poglądów na temat sądów przysięgłych wyrażonych w XIX i XX w. w literaturze prawniczej, pracach konstytucyjnych, kodyfikacyjnych i parlamentarnych oraz w prasie codziennej.
Analiza akt Sądu Okręgowego w Krakowie z lat 1919-1938 - jednych z najsłynniejszych spraw międzywojnia - dała ciekawe wnioski dotyczące m.in.:
- podejścia sądów przysięgłych do oskarżonych z uwagi na ich płeć, pochodzenie etniczne i społeczne,
- oceny wyroków sądów przysięgłych dokonywanej przez Sąd Najwyższy,
- przewlekłości postępowania i zachowania zasad gwarancyjności procesu karnego,
- manipulacji składem ławy przysięgłych, prób wpływu na jej orzeczenia, społecznego poparcia dla działalności przysięgłych i realizacji zasady indywidualizacji odpowiedzialności karnej.