OPIS
Publikacja przedstawia wyniki badań przeprowadzonych w latach 2002-2011 w Archiwum Parlamentu w Wiedniu. Liczne przechowywane tam polonika dokumentują działalność Izby Posłów Rady Państwa (1861-1918) w sprawach dotyczących Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Szczególną rolę odegrali posłowie polscy z Galicji, którzy wnieśli niemały wkład w rozwój austriackiego parlamentaryzmu, pełnili rolę konstruktywnej opozycji lub wspierali rząd, często na eksponowanych stanowiskach ministerialnych, zajmując się sprawami wewnętrznymi i międzynarodowymi monarchii habsburskiej. Nie zapominali jednak o obowiązkach względem ojczyzny i razem z parlamentarzystami innych narodowości – Ukraińcami i Żydami, mimo że reprezentowali odmienne opcje polityczne i należeli do różnych klubów poselskich, w tym do Koła Polskiego, składając liczne wnioski i interpelacje, przyczynili się w dużym stopniu do rozwoju cywilizacyjnego i kulturalnego Galicji w drugiej połowie XIX i na początku XX w.
In dieser Publikation werden die Ergebnisse der von 2002 bis 2011 im Parlamentsarchiv in Wien durchgeführten Forschungen vorgestellt, wo zahlreiche Polonica aufbewahrt werden, die die Aktivitäten des Abgeordnetenhauses des Reichsrats in Bezug auf Galizien und Schlesien-Teschen dokumentieren. Die polnischen Abgeordneten aus Galizien waren dabei von besonderer Bedeutung. Sie leisteten einen durchaus nicht geringen Beitrag zur Entwicklung des österreichischen Parlamentarismus, nahmen die Aufgabe einer konstruktiven Opposition wahr oder unterstützten die Regierung, wobei sie selbst oft wichtige ministerielle Ämter innehatten und sich mit innen- und außenpolitischen Angelegenheiten befassten. Sie vergaßen jedoch auch ihre Verpflichtungen gegenüber dem Vaterland nicht und gemeinsam mit Parlamentariern weiterer Nationalitäten – Ukrainern und Juden (ungeachtet der Tatsache, dass sie voneinander abweichende politische Ansichten vertraten und unterschiedlichen Abgeordnetenklubs angehörten, u.a. auch dem Polenklub) – trugen sie mittels zahlreicher Anträge und Anfragen bedeutend zur zivilisatorischen und kulturellen Entwicklung Galiziens in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts sowie zu Beginn des 20. Jahrhunderts bei.