OPIS
Praga niszczona powodzią. Dworce pełne narkomanów, pijaków, „lumpów”. Brudne wnętrza pociągu pospiesznego relacji Praga – Wrocław. Szpital psychiatryczny. Kaleki i niedoskonały świat przedstawiony Błędu i jego mieszkańcy: postaci o złamanych życiorysach i traumatycznych doświadczeniach. Główny bohater, Krzysztof (o polsko brzmiącym nazwisku Warjak), botanik-amator i hodowca orchidei, jest również przemytnikiem cennych i zagrożonych gatunków kwiatów. W ramach ostatniego zlecenia otrzymuje zadanie przetransportowania z Japonii do Europy szczególnej rośliny...
Błąd (cz. Chyba), wydany w 2011 r. przez praskie wydawnictwo Lipnik, powstał na kanwie powieści Marka Šindelki. W stosunku do literackiego pierwowzoru znacznie zmodyfikowano tu strukturę czasową, zrezygnowano z pewnych wątków, wprowadzono nowe postaci. Komiks, podobnie jak powieść, rozwija się nielinearnie, łącząc ze sobą różne warstwy czasowe, z których stopniowo czytelnik składa przebieg fabularny całości.
Błąd oferuje jednak coś jeszcze ponad trzymający w napięciu horror (nawiązujący do japońskich opowieści grozy z epoki Edo). Autorzy stawiają nam również pytania o status ontologiczny rzeczywistości, stosunek między trzeźwością i psychodelicznym transem, snem a realnością, świadomością i nieświadomością. Granice między owymi kategoriami zostają sproblematyzowane także dzięki niezwykłej grze kontrastem i onirycznym motywom fabularnym.
W warstwie graficznej, za którą odpowiadali Matěj Lipavský i Pure Beauty, Błąd inspiruje się street artową techniką czarno-białego, "szablonowego" graffiti. Krytycy czescy wskazują również na powiązania z twórczością Jaromíra 99 (autor komiksów o Aloisym Neblu), Franka Millera (Batman, Sin City) i malarstwem Michala Singera.
• • •
Błąd we wciągający i intrygujący sposób łączy w jednym ciągu narracyjnym elementy i wzorce różnych gatunków: trzymający w napięciu kryminał, romantyczną love story, powieść przygodową i prozę oniryczną, osnutą wokół rozkwitających, fantazyjnych wizji. (...) Wszystko rozgrywa się tutaj w negatywie, jakby w nieustannej, nocnej poświacie, z której wyłaniają się blade i wyniszczone twarze prześladowanych bohaterów oraz autonomiczna i niezależna „twarz” rośliny. (...) Kolejne strony płyną melancholijnie, jak podziemna rzeka, milczące ostrzeżenie. Przed czym? Błąd udziela jasnej odpowiedzi: przed jednowymiarowością naszego rozumu, przed definitywnym przekonaniem, że człowiek jest panem świata, w którym żyje.
Radim Kopáč, "Mladá Fronta Dnes", 22.8.2011 r.
• • •
O autorach:
Vojtěch Mašek (ur. 1977) – autor scenariuszy komiksowych, artysta, członek grupy Monstrkabaret Freda Brunholda, współautor (z Džianem Babanem) komiksów Sloni v Marienbadu (2004), Za vším hledej doktora Ženu (2006), Poslední chobotango (2008), Pandemonium aneb Dějiny sousedství (2008), Hanka (2009) oraz (z Mášá Bořkovcovą i Markétą Hajską) trylogii komiksowej O přibjehi: Ferko, Keva, Albína (2010).
Marek Šindelka (ur. 1984) – poeta, prozaik, autor powieści Strychnin a jiné básně (2005, nagroda Jiřího Ortena), Chyba (2008), Zůstaňte s námi (2012, nagroda Magnesia Litera).
Matěj Lipavský (ur. 1985) – absolwent AVU (Akademii Sztuk Pięknych), wychowanek prof. Jiřího Stopka. Zajmuje się malowaniem krajobrazów i tworzeniem obiektów.
Pure Beauty – pseudonim Pure Beauty to najkrótszy możliwy manifest bądź wyraz przekonań młodej graficzki; interesuje się street-artem i komiksem. Swoje prace dokumentuje na stronie pure-beauty.cz
schowek
zaloguj/ zarejestruj
NAPISZ SWOJĄ RECENZJĘ
